शुद्ध हिंदी शब्द Correct Hindi Spelling | Common Mistakes in Hindi Words: हिंदी एक बहुत ही सरल भाषा है, पर कोई भी भाषा सीखने से आती है। यह बात मन से निकाल देनी चाहिए कि हिंदी सीखने की आवश्यकता नहीं है। कभी-कभी एक छोटी-सी लकीर अथवा बिंदु अर्थ का अनर्थ कर बैठता है। शुद्ध-शुद्ध लिखने के लिए शुद्ध-शुद्ध बोलना भी जरूरी है।
अच्छी हिंदी लिखने-बोलने के लिए यह आवश्यक है कि हम शब्दों और वाक्यों का शुद्ध प्रयोग सीखें। भ्रम और अज्ञान के कारण भाषा में अनेक अशुद्धियाँ होती हैं। हिंदी के हरेक छात्र को बोलते या लिखते समय प्रत्येक वर्ण या अक्षर की ध्वनि अथवा शब्द ध्वनि पर ध्यान देना चाहिए। ऐसी अशुद्धियों की सूची नीचे की तालिका में दी गई है जिनको हम प्रायः ग़लत लिखते या बोलते हैं।
शुद्ध हिंदी शब्द Correct Hindi Spelling | Mistakes in Hindi Words
अशुद्ध शब्द (Wrong Hindi Word) |
शुद्ध शब्द (Correct Hindi Word) |
English Meaning |
---|---|---|
अनाधिकार | अनधिकार | Unauthorized |
अनुशरण | अनुसरण | Pursuance |
अभ्यस्थ | अभ्यस्त | Used to |
अस्थान | स्थान | Location |
अनुकुल | अनुकूल | Friendly |
अनिष्ठ | अनिष्ट | Unnoticed |
अध्ययन | अध्यन | Study |
अद्वितिय | अद्वितीय | Unique |
अरमूद | अमरूद | Guava |
अहिल्या | अहल्या | Ahalya |
अगामी | आगामी | the upcoming |
अंताक्षरी | अंत्याक्षरी | Antakshari |
अंतर्ध्यान | अंतर्धान | Institution |
अवन्नति | अवनति | Decent |
अमावश्या | अमावास्या, अमावस्या | Amazing, Amavasya |
आधीन | अधीन | Subordinate |
अर्थात | अर्थात् | Namely |
अपन्हुति | अपह्नुति | Expo |
आहवान | आह्वान | Invoke |
अकांछा | आकांक्षा | Ambition |
आजीवका | आजीविका | Livelihood |
आर्द | आर्द्र | Humid |
अहलाद | आह्लाद | Ahlad |
आमिश | आमिष | Ammish |
ईर्षा | ईर्ष्या | the envy |
उशृंखल | उच्छृंखल | Disorderly |
उँचाई | ऊँचाई | Height |
उन्नती | उन्नति | Development |
औद्योगीकरण | उद्योगीकरण | Industrialization |
कवियित्री | कवयित्री | Poetry |
इकठ्ठा | इकट्ठा | Collect |
उपरोक्त | उपर्युक्त | Mounted |
उत्पात् | उत्पात | Hail |
उज्वल | उज्ज्वल | Bright |
उपलक्ष | उपलक्ष्य | Celebration |
उन्मीलीत | उन्मीलित | Unconditional |
कलस | कलश | Bash |
कुशाशन | कुशासन | Mushroom |
कनिष्ट | कनिष्ठ | Junior |
कालीदास | कालिदास | Kalidas |
कैलाश | कैलास | Kailas |
कार्यक्रर्म | कार्यक्रम | Program |
कृत्यकृत्य | कृतकृत्य | Improved |
कन्हय्या | कन्हैया | Kanhaiya |
केंद्रीयकरण | केंद्रीकरण | Centralization |
कंकन | ककण | Kakan |
कियारी | क्यारी | Kari |
कोतुहल | कौतूहल, कुतूहल | Cautious |
क्षात्र | छात्र | Student |
गर्द्धव | गर्दभ | Gentle |
क्षत्र | छत्र | Umbrella |
गनित | गणित | mathematics |
गडुर | गरुड़ | Eagle |
गोप्यनीय | गोपनीय | secret |
गरिष्ट | गरिष्ठ | Stodgy |
गृहीता | ग्रहीता | Grante |
घनिष्ट | घनिष्ठ | Intimate |
गृहस्थ्य | गृहस्थ | Household |
गृहीत | ग्रहीत | Grueled |
गिरस्ती | गृहस्थी | Household |
चारदीवारी | चहारदीवारी | Gorgeous |
चर्मोत्कर्ष | चरमोत्कर्ष | Climax |
चिन्ह | चिह्न | Mark |
छमा | क्षमा | Forgiveness |
जमाता | जामाता | Jamata |
च्युत् | च्युत | Chic |
ज्योतसना | ज्योत्सना | Jyotsna |
त्याज | त्याज्य | Tricky |
जेष्ट | ज्येष्ठ | Eldest |
जागृत | जागरित | Ajugated |
तड़ित | तडित् | Tadit |
तेलांजली | तिलांजलि | sacrifice |
दधिची | दधीचि | Didhi |
तत्व | तत्त्व | Element |
द्वारिका | द्वारका | Dwarka |
द्रविभूत | द्रवीभूत | Fluid |
निरिह | निरीह | Dishonor |
तलाव | तालाब | Pond |
दिपिका | दीपिका | Deepika |
द्वंद | द्वंद्व | Duality |
निरपराधी | निरपराध | Narcasm |
नरायन | नारायण | Narayan |
नछत्र | नक्षत्र | Star |
नबाब | नवाब | Nawab |
निमिलित | निमीलित | Namit |
निवृती | निवृत्ति | Retirement |
पत्नि | पत्नी | Wife |
नुपुर | नूपुर | Nupur |
प्रंतु | परंतु | but |
पून्य | पुण्य | Virtue |
अरचना | अर्चना | Archana |
परिस्थिति | परिस्थिती | Circumstances |
पुस्प | पुष्प | Flower |
प्रज्ज्वलित | प्रज्वलित | Ignite |
पुर्व | पूर्व | East |
पृष्ट | पृष्ठ | Page |
प्रशंशा | प्रशंसा | Praise |
प्रमेश्वर | परमेश्वर | God |
प्रनाम | प्रणाम | Greetings |
परिक्षा | परीक्षा | Test |
प्रशाद | प्रसाद | Offering |
पुज्य | पूज्य | Pujya |
परिक्षण | परीक्षण | testing |
पृथक | पृथक् | Separate |
प्रांगन | प्रांगण | Pregnancy |
पक्क | पक्व | Cum |
पिचास | पिशाच | Vampire |
प्रवृत्त | प्रवृत | Maid |
प्रतिकुल | प्रतिकूल | Adverse |
प्रर्याप्त | पर्याप्त | Sufficient |
प्रदर्शिनी | प्रदर्शनी | Exhibition |
प्रत्युत् | प्रत्युत | Repetition |
प्रान | प्राण | Life |
परिणती | परिणति | Culmination |
ब्रत | व्रत | fast |
बिश्लेशन | विश्लेषण | Analysis |
ब्रिटीश | ब्रिटिश | British |
फाल्गुण | फाल्गुन | Falgun |
ब्रम्ह | ब्रह्म | Brahma |
बिराट | विराट् | Virat |
बुढ़ा | बूढ़ा | Old |
बिधी | विधि | Method |
बृजभाषा | व्रजभाषा | Brajbhasha |
ब्राम्हन | ब्राह्मण | Brahmin |
भरथ | भरत | Bharat |
वृज | व्रज | Vagraj |
भैय्या | भैया | Brother |
भगीरथी | भागीरथी | Bhagirathi |
भाग्यमान | भाग्यवान् | Lucky |
भष्म | भस्म | Consumption |
भागवत् | भागवत | Bhagwat |
भस्मिभूत | भस्मीभूत | Jasmine |
भिष्म | भीष्म | Bhishma |
भुधर | भूधर | Hunger |
मतंतर | मतांतर | Mandant |
मुमुर्षु | मुमूर्षु | Mumushu |
मूर्धण्य | मूर्द्धन्य | Tactic |
मृन्मय | मृण्मय | Mrinaay |
महत्व | महत्त्व | Importance |
मुनीगन | मुनिगण | Sage |
मैथलीसरन | मैथिलीशरण | Maithilisharan |
मुहुर्त | मुहूर्त्त | Mouth |
मरन | मरण | Dust |
महत्वाकांछा | महत्त्वाकांक्षा | Ambition |
महात्म | महात्म्य | Greatness |